Tytuł: „Fakir” Sergiusz Kościałkowski, t. 3: Śmierć i zagłada na Wileńszczyźnie
Autor: Balbus Tomasz
Wydawca: IPN
Rok: 2020
Opis:
Tomasz Balbus, „Fakir”. Sergiusz Kościałkowski, Biografia egzekutora Kedywu, dowódcy szwadronu brygady „Juranda”, komendanta oddziału partyzanckiego Armii Krajowej (na tle historii Okręgu Wileńskiego), t. 3: Śmierć i zagłada na Wileńszczyźnie, Warszawa 2020, 632 s., 5 wkładek zdjęciowych, ISBN 978-83-8098-611-4
Fascynująca biografia wywodzącego się z rodziny polsko-francuskiej, urodzonego na Litwie, wychowanego w polsko-żydowskim Wilnie Sergiusza Kościałkowskiego. Książka opisuje wnikliwie losy i walkę pokolenia Polski niepodległej zniszczonego przez totalitaryzmy niemieckich nazistów i rosyjskich bolszewików.
Tom trzeci ukazuje eliminacje konfidentów i kolaborantów sowieckich, działalność bojową oddziałów AK po wejściu Sowietów, masakrę oddziału „Fakira” dokonaną przez formację dywersji pozafrontowej NKGB, losy Kresowiaków po ekspatriacji na tereny Polski pojałtańskiej.
Autor przebadał dokumenty polskie, litewskie, niemieckie, rosyjskie, żydowskie; dotarł też do wielu świadków wydarzeń. Wykorzystał zachowane dokumenty AK, Abwehry, gestapo, policji litewskiej i sowieckich służb bezpieczeństwa.
Spis treści
Cześć IV: „Mgły nad rojstami”
(komendant oddziału partyzanckiego Armii Krajowej)
Rozdział 1. „Zdrajcom Ojczyzny śmierć”. 11
„Las wzywa” . 11
Ostatni kedywiacy Garnizonu . 34
Likwidacja Teodora Bujnickiego . 53
„Zbyt wielu kłaniałem się bogom” . 67
Śmierć „Rolandzika” . 78
Rozdział 2. Dowódca „białopolskiej bandy” . 89
Partyzant „Mścisława” . 89
„Niszczyć prześladowców!” . 106
Kadra dowódcza . 125
Oddział fakirowców . 140
Rozdział 3. Z nadzieją na wiosnę . 164
Mroźny styczeń . 164
Przeciw bolszewikom . 183
„Trzeba zdychać” . 203
Citroënem na Rossę . 225
Oddział bez komendanta . 248
Rozdział 4. Zagłada fakirowców . 268
Na Oszmiańszczyźnie . 268
„Własowcy” zapraszają . 281
Masakra w Ławżach . 294
„Podali nazwiska” . 310
Wyroki NKWD . 334
Od partyzanta do konfidenta . 355
Rozdział 5. „Pojawił się tam konfident” . 375
Ostatnia kompania Armii Krajowej . 375
Gwiazda z ludzkich ciał . 395
„Pozostałości bandy ukryły się” . 412
W prowincji imperium . 431
Losy rodziny „Fakira” . 443
Rozdział 6. Próba zarysowania portretu psychologicznego Sergiusza
Kościałkowskiego (Justyna Ziółkowska) . 468
Aneksy
Do Komendy Okręgu Wileńskiego. Z poważaniem „Fakir” (raport) . 477
Wykaz osób podejrzanych z terenu Wilna i Wileńszczyzny . 483
„Fakir” i „Zeks” w NKWD w Oszmianie (uzupełnienie) . 516
Powrócili po swoich (Raubiszki, wrzesień 2020 r.) . 535
Kalendarium życia i służby „Fakira” . 542
Wykaz źródeł i opracowań . 549
Summary . 588
Santrauka . 589
Wykaz skrótów . 590
Indeks osób . 595
Indeks geograficzny . 625