Tytuł: Myśli o aktualności Józefa Mackiewicza
Autor: Fanslau Anna
Wydawca:
Rok:
Opis:
Myśli o aktualności Józefa Mackiewicza
Przyszła mi do głowy niesamowita myśl, jak to zwykle bywa w te noce, kiedy rozmyślam o tym, co czytam. Jestem zafascynowana twórczością Józefa Mackiewicza. To pisarz, którego raczej ciężko “dostać” w naszych księgarniach, a w szkołach nie mówi się o jego pisarstwie, choć moim zdaniem warto, a nawet trzeba.
Mackiewicz to pisarz “niewygodny”. Pisarz niewygodny za życia , jak i obecnie, niestety już po swojej śmierci. Pisarz, który jako jedyny miał odwagę głośno mówić, pisać o błędach, plugastwie, fałszowaniu faktów i zdarzeń tak, by odpowiadały celom “możnych tego świata”. Poruszał bolesne sprawy patriotyzmu – tego ogólnonarodowego i tego lokalnego. Potępiał nacjonalizm, również polski, o którym nie wspomina się dziś na lekcjach historii. Miał odwagę “podnieść swe pióro” na mity świętości, jakimi są ogólnie przyjęty mesjanizm narodu polskiego, jego męczeństwo pod okupacją niemiecką i sowiecką. Obalał te mity brutalnie, ale w moim mniemaniu słusznie. Twierdzę tak nie dlatego, że nie jestem patriotką lub nie uznaję zasług mego narodu, czy jego rzeczywistego męczeństwa spowodowanego nieszczęśliwym położeniem geograficznym. Wierzę jednak słowom tego wielkiego człowieka, że wielu nieszczęść przysporzyliśmy sobie sami, jak również temu, że ludzie są tylko ludźmi, i zarówno “oni nam, jak i my innym”…
Kiedy czyta się przedwojenne felietony Józefa Mackiewicza uderza podobieństwo tamtych wydarzeń, do tego, co obecnie dzieje się w Polsce. Wszechobecna korupcja, kompletny brak rozeznania władz, jak naprawdę żyje społeczeństwo, głupota urzędników – przedwojenne felietony jakby żywcem wzięte z naszych współczesnych gazet… Można zarzucić mi, że za bardzo emocjonuję się tym, co było kiedyś, zamiast żyć przyszłością. Jednak te swoiste analogie nie napawają człowieka optymizmem! Wówczas nie radziliśmy sobie z odzyskaną niepodległością i dziś jakoś też nie bardzo potrafimy.
Współczesny świat rządzi się okrutnymi prawami. Pod płaszczykiem demokracji, haseł wolnościowych, praw człowieka, dzieją się rzeczy napawające obrzydzeniem. W “Zwycięstwie prowokacji”, książce napisanej w 1962 roku, Mackiewicz napisał: Dzisiejsza polityka służyć winna interesom człowieczeństwa, aktualnie, aby je uchronić przed globalną katastrofą. Musimy zdać sobie sprawę, że zachodzi wielki proces przejścia od dotychczasowego “adwokatowania” interesom narodowym, do “adwokatowania” interesom ludzkim.
Te wspaniałe słowa dowodzą mądrości pisarza, ogromnej znajomości praw rządzących życiem ludzkim, jak i orientacji politycznej, której brak mu bezpodstawnie zarzucano. Wspomniany proces rozwoju polityki nie zaszedł, niestety, do końca. Nauka, którą ludzkość wyniosła z okrutnych lekcji wojen i totalitaryzmów “poszła” w przysłowiowy las. Człowiek w dzisiejszym świecie polityki nie liczy się zupełnie. Nadal są narody “lepsze i gorsze”, “bardziej przydatne lub mniej”, są narody zupełnie niewygodne. Tylko co z nimi zrobić?! Jak?! Przecież nie wypada… Z goryczą należy stwierdzić, że gdyby Józef Mackiewicz nadal był wśród nas, znalazłby dość materiału do napisania dalszego ciągu np. “Kontry”. Również obecna polska rzeczywistość polityczna byłaby dla pisarza kopalnią tematów do artykułów prasowych i felietonów.
Niestety Józef Mackiewicz zmarł 31 stycznia 1985 roku. W osiemnastą rocznicę jego śmierci chcę przypomnieć jakże ważką myśl pisarza, zawartą we wspomnianym już wcześniej “Zwycięstwie prowokacji”: Rzeczy nawet bardzo niepopularne wypada czasem mówić, gdy się pragnie ustalić stan faktyczny. Wierzę, że prawda o stanie faktycznym naszego świata, prawda dla tak wielu niewygodna, przestanie być wreszcie spychana poza margines świadomości współczesnych ludzi. Do tego jednak potrzeba człowieka, który nie będzie bał się “głośno mówić”. Dlatego tak bardzo brakuje nam dziś Józefa Mackiewicza.