Tytuł: Józef Mackiewicz i jego dziedzictwo
Autor: Ptasińska Małgorzata
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej
Rok: 2024
Opis:
Jedynie prawda jest ciekawa… Józef Mackiewicz i jego dziedzictwo. Studia i szkice
red. Małgorzata Ptasińska, Warszawa 2024, 304 s., ISBN 978-83-8376-244-9
Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego „Uchodźstwo, emigracja niepodległościowa 1939–1990”
Józef Mackiewicz należy do najwybitniejszych polskich pisarzy XX w. Jego dzieła, począwszy od fundamentalnej książki o Katyniu po powieści – emigracyjne bestsellery – były tłumaczone i wydawane w znaczących oficynach zachodnich. Sukcesy pisarskie nie przyniosły ani stabilizacji materialnej, ani powszechnego uznania. Przeciwnie – w konsekwencji poruszania niełatwych tematów Mackiewicz spotkał się z falą nienawiści i oskarżeń, z nagonką nie tylko w komunistycznej Polsce, ale i w części polskiej emigracji. Dziś widać, że jego pisarstwo nadal czeka na prawdziwe odkrycie.
Spis treści:
Wstęp (Małgorzata Ptasińska), str. 7
Włodzimierz Bolecki, Wybrane problemy twórczości Józefa Mackiewicza, str. 10
Maria Zadencka, Rosja w oczach Józefa Mackiewicza i Martina Malii, str. 22
Włodzimierz Bolecki, Idea krajowa Józefa Mackiewicza, str. 49
Grzegorz Łukomski, Antykomunizm jako imperatyw kategoryczny, str. 64
Marek Kornat, Idee sowietologiczne w twórczości Józefa Mackiewicza, str. 82
Tadeusz Wolsza, Józef Mackiewicz i jego świadectwa dotyczące zbrodni katyńskiej, str. 104
Tomasz Balbus, „Straszny jest pocałunek Judasza”. Życie i śmierć Zygmunta Andruszkiewicza (1906–1943), str. 121
Danuta Jastrzębska-Golonka, Językowy obraz zbrodni katyńskiej w sprawozdaniach Józefa Mackiewicza oraz innych uczestników pierwszej ekshumacji grobów oficerów polskich z Kozielska, str. 136
Małgorzata Misiak, Józefa Mackiewicza anatomia zbrodni. Spojrzenie lingwistyczne, str. 155
Adam Fitas, Zrozumieć pejzaż, czyli klucz do (geo)poetyki twórczości Józefa Mackiewicza, str. 167
Maciej Urbanowski, Józef Mackiewicz jako krytyk literacki, str. 182
Rafał Habielski, „Nie wolno głośno mówić”? O ograniczaniu wolności wypowiedzi Józefa Mackiewicza, str. 195
Mirosław A. Supruniuk, Antykomunista w drugim obiegu, czyli dlaczego Józef Mackiewicz nie pisał do podziemnej prasy w Polsce, str. 214
Małgorzata Ptasińska, O epistolografii Józefa Mackiewicza – „bo tylko szczere wypowiedzi mają jakąś wartość”, str. 231
Leonardas Vilkas, Mackiewiczowski antynacjonalizm a współczesna Litwa,str. 262
Lajos Pálfalvi, Obecność Józefa Mackiewicza na Węgrzech, str. 271
Anna Buchmann, Archiwum Józefa Mackiewicza i Barbary Toporskiej w Muzeum Polskim w Rapperswilu , str. 279
Grzegorz Szostak, Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza – dzieło żywe, str. 284
Wykaz skrótów, str. 289
Indeks osób, str. 291